In een wereld waar communicatie vaak wordt overschaduwd door conflicten en spanningen, biedt geweldloze communicatie een verbindende benadering. Het is een methode die niet alleen de relaties op het werk verbetert, maar ook diepgaande positieve veranderingen teweegbrengt in onze persoonlijke levenssfeer. Door de principes van geweldloze communicatie toe te passen, creëer je een omgeving waar begrip, empathie en samenwerking de bovenhand nemen. We pluizen hieronder het concept volledig uit, geven voorbeelden van geweldloze communicatie en tips om er zelf mee aan de slag te gaan.
Wat is geweldloze communicatie?
Geweldloze communicatie, ook bekend als verbindende communicatie of nonviolent communication, is een model ontwikkeld door Marshall B. Rosenberg. Het richt zich op het creëren van empathie en begrip in de interacties tussen mensen. De methode benadrukt het belang van het uiten van gevoelens en behoeften op een respectvolle manier, zonder gebruik te maken van veroordelingen of beschuldigingen.
Geweldloos communiceren helpt ons stevig in het leven te staan, te zeggen wat we willen én te horen waar het de ander om gaat.
Geweldloze communicatie richt zich op:
- Waarneming: wat we zuiver waarnemen (niet hoe we daarover oordelen)
- Gevoel: hoe we ons voelen bij die waarneming (niet hoe we erover denken)
- Behoefte: als basis van wat we voelen (verantwoordelijkheid nemen)
- Verzoek: concrete actie voorstellen om het leven te verrijken (geen eis)
Zo pas je geweldloze communicatie toe
Het model van geweldloze communicatie start bij jezelf. De uitnodiging ligt erin je eerst goed te verbinden met jezelf om zo helderheid te krijgen over je gevoelens en behoeften. Vanuit die helderheid over wat jouw gevoelens en behoeften zijn, kan je de verbinding leren maken met de ander. Het vraagt je verantwoordelijkheid te nemen over wat je voelt en nodig hebt en dit om te zetten in een verzoek.
Het vergt heel wat oefening en bewustzijn om geweldloos communiceren toe te passen. Maar ons advies is: start met kleine stapjes. Start met je bewust te zijn van momenten waarin je je niet goed voelt in relatie met een ander en vervolgens te onderzoeken wat je onderliggende gevoelens en behoeften zijn.
In het model hieronder zie je de verschillende stappen die je kan volgen om geweldloze communicatie toe te passen.
Stap 1: waarneming
Beschrijf feitelijk wat je waarneemt, zonder interpretatie of oordeel. Alsof je een foto neemt van de situatie en deze beschrijft.
Voorbeeld: “Ik zie dat je de afgelopen drie dagen niet hebt bijgedragen aan het project.”
Stap 2: gevoel
Uit je eigen gevoelens als reactie op de observatie. Benoem wat je voelt, wat de situatie met je doet.
Voorbeeld: “Ik voel me bezorgd over de voortgang van het project.”
Stap 3: behoefte
Identificeer de behoeften die aan de basis liggen van je gevoelens.
Voorbeeld: “Ik heb behoefte aan betrokkenheid en samenwerking om het project succesvol af te ronden.”
Stap 4: verzoek
Formuleer een concreet, positief verzoek dat bijdraagt aan het vervullen van je behoeften.
Voorbeeld: “Zou je willen overwegen om actiever deel te nemen aan de teamvergaderingen en bij te dragen aan de discussies?”
Dit model helpt je woorden te geven aan wat je voelt, ervaart en nodig hebt. Het zorgt ervoor dat je in connectie blijft met jezelf én de ander. En dat je niet vanuit verwijten communiceert, maar vanuit respect naar jezelf en de ander. De ander handelt ook op de best mogelijke manier, maar is zich waarschijnlijk totaal niet bewust van wat die situatie met jou doet. Door helderheid te hebben voor jezelf, kan je de verbinding op een duidelijke en respectvolle manier aangaan met de ander.
Het uiteindelijke doel is het bevorderen van begrip en samenwerking tussen jou en de mensen met wie je samenleeft of samenwerkt.
Geweldloze communicatie voorbeelden
Omdat het niet altijd makkelijk is om je deze nieuwe taal eigen te maken, geven we je graag een aantal voorbeelden rond geweldloze communicatie.
- Observatie: in plaats van te zeggen “Je komt altijd te laat,” kun je zeggen “Ik merk op dat je de afgelopen drie keer te laat bent gekomen.”
- Gevoelens: in plaats van “Je maakt me boos,” kun je zeggen “Ik voel me gefrustreerd als mijn ideeën niet worden gehoord.”
- Behoeften: in plaats van “Je luistert nooit naar me,” kun je zeggen “Ik heb behoefte aan meer begrip en aandacht in onze gesprekken.”
“Your presence is the most precious gift you can give to another human being.”
— Marshall B. Rosenberg
Tips voor geweldloze communicatie
- Luister actief: neem de tijd om echt te luisteren naar wat de ander te zeggen heeft, zonder meteen te oordelen of te reageren.
- Wees bewust van je taalgebruik: kies woorden die uitdrukken wat je voelt en nodig hebt, zonder beschuldigend over te komen.
- Vertrek vanuit jezelf: geweldloos communiceren betekent dat je vertrekt vanuit jouw behoeften. Je spreekt daardoor altijd vanuit jezelf en neemt verantwoordelijkheid voor wat jij voelt
- Oefen empathie: probeer je in te leven in de gevoelens en behoeften van anderen. Dit helpt bij het opbouwen van een diepere verbinding.
- Focus op behoeften: identificeer de onderliggende behoeften in een situatie en probeer oplossingen te vinden die aan die behoeften voldoen.
Geweldloze communicatie is een krachtig instrument dat positieve verandering kan brengen, zowel op de werkplek als in persoonlijke relaties. Door bewust te kiezen voor respectvolle en empathische communicatie, kunnen we bijdragen aan een wereld waar begrip en samenwerking centraal staan.
Voordelen op het werk
- Verbeterde samenwerking: geweldloze communicatie legt de nadruk op luisteren zonder oordeel en het uiten van behoeften op een duidelijke en respectvolle manier. Dit bevordert een positieve werkomgeving waar teamleden effectiever kunnen samenwerken.
- Conflictoplossing: door te focussen op de kernbehoeften en gevoelens in plaats van de schuldvraag, helpt geweldloos communiceren bij het oplossen van conflicten op een constructieve manier. Het biedt een gestructureerde aanpak om problemen te bespreken en oplossingen te vinden.
- Verhoogde productiviteit: wanneer werknemers zich gehoord en begrepen voelen, zijn ze geneigd om zich meer betrokken te voelen bij hun werk. Dit verhoogt de algehele productiviteit en jobtevredenheid.
Voordelen in de persoonlijke sfeer
- Diepere relaties: geweldloze communicatie bevordert diepgaand begrip en verbinding tussen mensen. Het helpt bij het opbouwen van sterkere relaties op basis van wederzijds respect en empathie.
- Stressvermindering: het vermogen om gevoelens en behoeften op een duidelijke en respectvolle manier te uiten, vermindert stress en frustratie. Dit draagt bij aan een meer ontspannen en vreugdevol leven.
- Effectief ouderschap: ouders die geweldloos communiceren, creëren een ondersteunende omgeving voor hun kinderen. Het model helpt ouders om op een empathische manier te reageren op de behoeften van hun kinderen en constructieve oplossingen te vinden.
Boek geweldloos communiceren
Wil je je verdiepen in geweldloos communiceren? In zijn boek ‘Nonviolent Communication, A Language of Life’ legt Marshall B. Rosenberg het begrip uitgebreid uit.
Leren hoe je geweldloos communiceert op je werk?
Vind je geweldloze communicatie op het werk moeilijk? Onze loopbaanbegeleiders zijn gespecialiseerd in deze communicatietheorie en staan je graag bij. Tijdens een gratis kennismakingsgesprek bekijken we samen hoe we je het beste kunnen helpen.
