Je hart is een ontzettend belangrijk orgaan in je lichaam. Misschien wel het belangrijkste. Als je hart klopt, dan leef je. Maar je hart doet zoveel meer dan je bloed rondpompen. Het beïnvloedt ook andere organen, je autonome zenuwstelsel én je hersenen. Bij hartcoherentie gebruik je die connectie tussen je hart en je hersenen om overmatige stress tegen te gaan. Dat doe je door ritmisch te ademen. Een makkelijke én efficiënte methode dus die ook nog eens meetbaar is. Hieronder lees je alles over hartcoherentie en ontdek je hoe je je weg naar een stressvrij leven ademt.
De kracht van je hart
Het hart is een bijzonder mooi orgaan: het is een krachtige pomp, het is de ingang naar ons autonome zenuwstelsel én een autonoom georganiseerd centrum. Dat je hart bloed door je lichaam pompt, weet je waarschijnlijk wel. Maar over de verdere invloed op ons lichaam, de verschillende lichaamsfuncties en de invloed op het vrijgeven van bepaalde hormonen is vaak niet veel geweten.
Ook je hart ‘denkt’
Wist je dat het hart ook informatie verzamelt en verwerkt, boodschappen uitzendt én communiceert met andere organen? Zoals het brein en het zenuwstelsel miljarden neuronen tellen, heeft ook het hart een eigen netwerk met tienduizenden neuronen. Dat betekent dat het hart een eigen geheugen heeft en onafhankelijk van de hersenen beslissingen kan nemen. Het hart neemt direct waar, het ademt informatie direct in, terwijl de hersenen eerst moeten redeneren. Hierdoor kunnen we heel snel informatie verwerken vanuit het hart en daardoor veel sneller passende keuzes maken. Dat zijn de momenten dat je “weet” dat dit de juiste keuze is en je achteraf niet kon verklaren hoe je dit wist. Het mooie is dat we ons hartbrein en ons hoofdbrein beter met elkaar kunnen laten communiceren en harmoniseren. Als beide breinen in harmonie met elkaar zijn en op elkaar afgestemd zijn, heeft dat positieve gevolgen voor je hele welzijn.
Onderzoek naar het hartbrein
Het Amerikaanse HeartMath Institute voert al jaren onderzoek naar het ‘hartbrein’. Het instituut ontdekte dat het hart, net als de hersenen, een elektromagnetisch veld heeft dat de omgeving beïnvloedt en je emotionele staat uitstraalt naar de buitenwereld. Alleen is het elektromagnetisch veld van het hart 5.000 keer groter dan dat van het brein: het rijkt tot een meter rondom het hart.
De connectie tussen hart en hersenen
De neuronen van het hart en de hersenen staan voortdurend met elkaar in contact. Lang werd gedacht dat de hersenen het hart beïnvloeden, maar niet andersom. Een voorbeeld: bij een schrikreactie registreert je brein dat en zendt het signalen naar je autonome zenuwstelsel. Het gevolg: je hart gaat sneller kloppen. Het hart past zich dus aan op basis van de signalen uit je hersenen.
Maar het verkeer gaat helemaal niet in één richting. Uit recent wetenschappelijk onderzoek van het HeartMath Institute blijkt dat het hart vijf keer meer informatie verstuurt naar de hersenen dan andersom. Hormonen spelen hierbij een belangrijke rol. Het hart heeft dus wel degelijk invloed op de hersenen. Als het hart wordt ontregeld, sleept het het emotionele brein mee. Gelukkig kunnen we ons hart ook positief beïnvloeden.
Dankzij hartcoherentietraining leer je hoe je je hart positief beïnvloedt. Je hart positief beïnvloeden – waardoor er dus ook positieve signalen naar het brein gestuurd worden – heeft heel wat gunstige effecten. Stress en vermoeidheid verminderen, je emotionele brein reageert niet meer met angst- en paniekaanvallen, je slaapt ‘s nachts beter en het verouderingsproces vertraagt. Ook daalt een te hoge bloeddruk.
Waar gaat die ‘coherentie’ over?
Bij gezonde mensen verschilt de tijd tussen twee hartslagen voortdurend. Dat heet hartslagvariabiliteit (HRV). Deze variatie in je hartslag toont aan dat je hart zich flexibel aanpast aan de omstandigheden die er zijn.
Je hartritme versnelt en vertraagt met je ademhaling. Als je ontspannen bent en rustig in- en uitademt, dan dan zal onze hartslag een regelmaat laten zien in versnellen en vertragen. Wanneer je gestrest bent of je niet zo goed in je vel voelt, zien we eerder een chaotische hartslagvariabiliteit.
Als je rustig en ritmisch ademt, dan zal het hartritme ook gelijkmatig versnellen en vertragen. Het versnellen en vertragen van onze hartslag zijn dan op elkaar afgestemd. Die toestand wordt hartcoherentie genoemd. Dat moment van hartcoherentie zet heel wat in gang. Ten eerste geeft het hart rustgevende, veilige signalen door aan het emotionele brein. Ook zorgt het voor bepaalde hormonen die een gunstige invloed hebben op je denken, voelen en gedrag. Zo kalmeert het zenuwstelsel en ontstaat er een evenwicht tussen het emotioneel brein en het verstand.
Waarom een training hartcoherentie een goed idee is
Rustig en ritmisch ademen is de sleutel tot hartcoherentie. En hartcoherentie opent dan weer de deur naar een minder gestresseerd (werk-)leven. Voor veel mensen is stress nog altijd een groot probleem of zelfs een gewone dagdagelijkse toestand geworden. Ze beseffen niet meer dat hun lichaam voortdurend in een stresstoestand leeft. Prikkelbaarheid, een mindere weerstand tegen ziekten, een gevoel van misnoegen, moeheid en uiteindelijk burn-out zijn maar een paar verschijnselen die we veel op de werkvloer tegenkomen.
Tijdens een hartcoherentietraining leer je ademen aan een bepaald tempo met focus op het hart. Hartcoherentie is een eenvoudige, maar efficiënte manier om stressreacties aan te pakken en opnieuw houvast te krijgen in emotionele situaties. Op lange termijn bouw je veerkracht op en kan je rustiger reageren op stresstriggers. Hartcoherentie zorgt ervoor dat je vanuit rust én focus kunt reageren. Je blijft alert, rustig, gefocust en neemt geen te emotionele beslissingen.
Heb je een vraag over de hartcoherentietraining bij Dialogisch of wil je een traject starten?
Ben je zelf coach, psycholoog of therapeut en wil je een opleiding hartcoherentie volgen?
Hoe weet je wanneer je hartcoherent bent?
Je gedachten, emoties en ademhaling bepalen je hartslag. Het is heel normaal dat je hart niet altijd op hetzelfde ritme klopt, maar als er na een stressreactie geen ontspanning volgt, is er geen balans meer in je HRV. Je HRV wordt dan chaotisch en schokkend.
Via een gefocuste ademhaling kan je je hartritme – en hierdoor jezelf – opnieuw in evenwicht brengen. Dit kan je in kaart brengen met biofeedbackapparatuur. In het beeld hieronder zie je eerst een chaotische en schokkende HRV. Het toont een systeem in stress. Vanaf het moment dat je coherent gaat ademen, zie je dat er een coherentie ontstaat in de golfjes. Op dat moment zijn je ademhaling en HRV in coherentie en stuurt het hart veilige signalen naar je brein.
Tijdens een hartcoherentietraining meten we met de biofeedbackaparatuur wat jouw ideale ademhalingsritme is om in coherentie te komen.
De effecten en resultaten van hartcoherentie
De effecten van hartcoherentie zijn indrukwekkend. Na 6 tot 9 weken training ervaren de meeste mensen:
- Verhoging van de veerkracht
- Minder negatieve stress
- Gevoel van innerlijke rust
- Meer energie
- Verbeterde focus en alertheid
- Gebalanceerde emoties
- Verbeterde slaap
In Nederland wordt onder andere de politie getraind in hartcoherentie om stressvolle situaties de baas te kunnen, in België de luchtmacht. Heel wat ziekenhuizen en organisaties passen hartcoherentie toe om stress positief te beïnvloeden en zo te bouwen aan meer veerkracht binnen hun organisatie.
Hartcoherentie is een wetenschappelijk onderbouwde methode om ons lichaam en geest positief te beïnvloeden waardoor stress geen negatieve impact meer op ons heeft.
Wil je aan de slag gaan met hartcoherentie?
Wil je meer informatie over wat hartcoherentietraining zou kunnen betekenen voor jou of jouw organisatie? Vraag gerust een gratis kennismakingsgesprek aan.
